Historia kryminalistyki
W Paryżu w roku 1812 powstała pierwsza służba kryminalna, była to Brigade de Sûreté, czyli Brygada Bezpieczeństwa. Jednostką kierował Eugène François Vidocq, wcześniejszy dezerter, przestępca i wielokrotny uciekinier. Vidocq uznawany jest za twórcę tak zwanej parady zatrzymanych. Podczas parady, pracownicy Brygady Bezpieczeństwa uczyli się na pamięć wyglądu osób zatrzymanych i skazanych, aby później móc dokonać ich identyfikacji poprzez rozpoznanie. Były to początki opisu cech zewnętrznych, który znamy dzisiaj, jako portret pamięciowy. Poza stworzeniem podwalin portretu pamięciowego, utworzył on również coś na kształt kartoteki. Zbierał w niej informacje na temat zatrzymanych i osadzonych, rozwijał także metody stosowane podczas zabezpieczenia śladów na miejscach przestępstw i prowadził działalność prewencyjną. Kiedy w 1932 roku Vidocq odszedł z Brygady Bezpieczeństwa, zatrudnieni tam byli więźniowie zostali zwolnieni a jednostka zmieniła nazwę na Służbę Bezpieczeństwa.
W Stanach Zjednoczonych początkowo działały prywatne agencje detektywistyczne, do dzisiaj ściśle są kojarzone z tym państwem. Pierwszą agencją detektywistyczną była założona w 1850 roku przez Allana Pinkertona, National Detective Agency Pinkerton, czyli Narodowa Agencja Detektywistyczna Pinkertona. Znakiem rozpoznawczym Agencji było otwarte oko i motto: „Nie śpimy nigdy (…)”. Działalność Pinkertona doprowadziła w 1861 roku do ujawnienia spisku przeciwko prezydentowi Abrahamowi Lincolnowi. Zespół Pinkertona był niezwykle sprytny i świetnie wyszkolony, nie można było ich przekupić oraz byli mistrzami w analizowaniu sytuacji. Po incydencie z prezydentem, Agencja Pinkertona stała się niezwykle rozpoznawalna. Czytając o historii kryminalistyki można natrafić na informację, że to Pinkerton i jego synowie, jako pierwsi posłużyli się fotografią zrobioną braciom Reno i opublikowali je w biuletynach śledczych Agencji.
Polska po odzyskaniu niepodległości utworzyła w roku 1919 na mocy ustawy z dnia 24 lipca Policję Państwową. To właśnie wtedy zaczęła tworzyć się kryminalistyka w Polsce. Jednak jeszcze podczas zaborów, Polacy odnosili sukcesy na tym polu. Największe sukcesy odnoszono w medycynie sądowej, co miało ogromny wpływ na rozwój kryminalistyki. Do grona osób, które zyskały na znaczeniu można zaliczyć przede wszystkim zakonnika i lekarza brata Ludwika Perzynę, który w swojej pracy opisał rodzaje obrażeń i kładł duży nacisk na przeprowadzenie sekcji zwłok. Kolejny ogromny krok postawił Ludwik Karol Teichmann, któremu udało się ustalić i potwierdzić istnienie krwi w różnych substancjach, co pomogło ustalić czy plamy na miejscu zbrodni to ślady krwi. Był on odkrywcą heminy, barwnika krwi, czyli hemoglobiny. Leon Wachholz – lekarz sądowy, autor podręczników- opracował eksperymentalne metody w medycynie sądowej, ale również był jedną z osób, które odkryły istnienie hemoglobiny tlenkowo-węglowej. Uznawany był również za eksperta w sprawach śmierci w wyniku utonięć.
Za ojca polskiej kryminalistyki uznajemy Władysława Sobolewskiego, który rozpoczął pracę, jako oficer inspekcyjny w policji państwowej w 1919 roku. W 1931 roku przejął stanowisko kierownika Laboratorium Policyjnego w Centrali Służby Śledczej w Warszawie. Sobolewski prowadził badania nad mechanoskopią a w szczególności interesował się identyfikacją śladów pozostawionych na miejscu zbrodni przez narzędzia skonstruowane do włamań i kradzieży. Nie można pominąć również Jana Stanisława Olbrycht, który wprowadził metodę na sprawdzenie ojcostwa.
Najlepiej rozwijającą się dziedziną kryminalistyki była daktyloskopia. Już po kilku miesiącach działania Policji Państwowej, została wprowadzona instrukcja daktyloskopijna. Zawarte w niej było między innymi, że podlegały jej osoby zatrzymane i aresztowane, międzynarodowi zbrodniarze i osoby o statusie włóczęgi, ponadto osoby wydalone z kraju.
W 1923 roku Polska Policja przystąpiła do Interpolu, odbyło się to podczas kongresu Międzynarodowej Komisji Policji Kryminalnych w Wiedniu. Trzy lata później powstała registratura jednopalcowa, czyli monodaktyloskopia mająca za zadanie odkrywanie tożsamości człowieka po śladach zostawionych na miejscu zbrodni. Do czasu powstania registratury jednopalcowej, używano tej dziesięciopalcowej, co znacznie utrudniało rozpoznawanie sprawców przestępstw. W latach trzydziestych zaczęto odnosić znaczne sukcesy na polu ekspertyzy daktyloskopijnej. Była jednym z ważniejszych dowodów procesowych, a sądy w Polsce jak najbardziej uznawały ją za dowód. Jan Sehn po II wojnie światowej pełnił niezwykle ważną rolę w dziedzinie kryminalistyki. Kładł olbrzymi nacisk na współdziałanie wszystkich, którzy uczestniczą w postępowaniu dowodowym, zaczynając od miejsca przestępstwa, poprzez laboratorium, na sali sądowej kończąc. Po wojnie zaczęło się rozwijać wiele dziedzin kryminalistyki, między innymi fonoskopia, poligrafia, osmologia oraz entomologia sądowa. Kryminalistyka jest dziedziną, która bez przerwy się rozwija, powstają zarówno nowe metody badań jak i popełniania przestępstw. Kiedyś technika była mniej rozwinięta niż obecnie, więc istniała tak zwana „zbrodnia doskonała”. Obecnie rozwój techniki i nauk przyrodniczych jest w stanie wykazać bardzo wiele informacji o sprawcy, nawet z niewielkiej próbki. Ten fakt powoduje zanikanie zjawiska, jakim była „zbrodnia doskonała”, a co za tym idzie, społeczeństwo czuje się bezpieczniej, bowiem wykrywalność przestępców wzrasta z każdym dniem.
Angelika Soroka
Komentarze
Prześlij komentarz